Vật liệu xây dựng xanh ngày càng được ưa chuộng nhờ khả năng giảm thiểu tác động đến môi trường, tiết kiệm năng lượng và nâng cao chất lượng không gian sống. Vậy vật liệu xanh là gì? Đâu là những loại vật liệu xây dựng xanh phổ biến hiện nay? Hãy cùng SCG VLXD tìm hiểu 10 loại vật liệu xây dựng xanh được ứng dụng rộng rãi trong các dự án hiện đại, hướng đến sự phát triển bền vững và hiệu quả lâu dài.
1. Vật liệu xanh là gì?
Vật liệu xanh thân thiện với môi trường giúp bảo vệ sức khỏe con người và giảm tác động tiêu cực đến hệ sinh thái. Để được coi là vật liệu xây dựng bền vững, sản phẩm này cần đáp ứng hai tiêu chí quan trọng:
- Tiêu hao năng lượng thấp: Quá trình sản xuất cần tối ưu hóa để sử dụng ít năng lượng nhất có thể.
- Tiết kiệm năng lượng khi sử dụng: Vật liệu không gây lãng phí năng lượng trong suốt vòng đời của công trình.
2. 10 vật liệu xây dựng xanh phổ biến hiện nay
2.1 Xi măng xanh
Xi măng xanh là loại vật liệu xây dựng xanh được cải tiến để giảm thiểu tác động môi trường, giúp tiết kiệm tài nguyên và hạn chế khí thải trong quá trình sản xuất. Thay vì sử dụng hoàn toàn nguyên liệu truyền thống, xi măng xanh tích hợp các vật liệu tái chế như tro bay, xỉ lò cao, góp phần vào xu hướng xây dựng bền vững.
Xi măng xanh mang đến nhiều ưu điểm nổi bật như:
- Giảm lượng khí thải CO2: Quá trình sản xuất xi măng xanh thải ra ít khí CO2 hơn đến 80% so với xi măng truyền thống, nhờ vào việc sử dụng nguyên liệu tái chế và công nghệ hiện đại.
- Tiết kiệm năng lượng: Nhờ công nghệ WHR (Waste Heat Recovery – thu hồi nhiệt thải), một phần nhiệt dư trong quá trình sản xuất được tái sử dụng, giúp giảm tiêu thụ năng lượng đáng kể.
- Độ bền cao, khả năng chống chịu tốt: Xi măng xanh có cường độ nén vượt trội, giúp công trình bền vững hơn trước tác động của thời tiết, xói mòn và biến đổi nhiệt độ.
- Nguồn cung ứng bền vững, giảm ô nhiễm: Sử dụng chất thải công nghiệp như tro bay và xỉ lò cao không chỉ giúp giảm ô nhiễm môi trường mà còn giải quyết bài toán xử lý chất thải trong công nghiệp.
- Tiết kiệm chi phí: Việc sử dụng nguyên liệu tái chế giúp giảm chi phí sản xuất, đồng thời hạn chế sự phụ thuộc vào nhiên liệu hóa thạch và tài nguyên thiên nhiên.
Xi măng xanh được sử dụng rộng rãi trong các công trình dân dụng, hạ tầng giao thông và các dự án xây dựng đạt tiêu chuẩn xanh. Nhờ độ bền cao và khả năng chống chịu tốt, loại vật liệu này phù hợp với các công trình nhà ở, cầu đường và các dự án đòi hỏi sự bền vững lâu dài.
2.2 Bê tông xanh
Bê tông xanh là loại vật liệu xây dựng xanh được cải tiến nhằm giảm thiểu tác động môi trường bằng cách thay thế một phần xi măng bằng các vật liệu tái chế như tro bay, xỉ lò cao, khói silica, tro trấu và cốt liệu tái chế. Loại bê tông này vẫn đảm bảo độ bền, khả năng chịu lực và chống cháy tốt, đồng thời giúp tối ưu hóa tài nguyên.
Bê tông xanh giúp giảm lượng CO2 thải ra trong quá trình sản xuất, hạn chế khai thác tài nguyên thiên nhiên và tận dụng chất thải công nghiệp, góp phần bảo vệ môi trường. Bên cạnh đó, với độ bền cao và chi phí bảo trì thấp, loại vật liệu này giúp kéo dài tuổi thọ công trình, giảm thiểu tác động tiêu cực đến hệ sinh thái. Một số công trình tiêu biểu sử dụng bê tông xanh là cầu Sunshine Skyway ở Mỹ và nhiều dự án đô thị xanh trên thế giới.
2.3 Gạch không nung
Gạch không nung là loại vật liệu xây dựng được sản xuất mà không cần nung ở nhiệt độ cao như gạch đất sét truyền thống. Thay vào đó, chúng được tạo thành từ các nguyên liệu như đá mạt, cát, xi măng, tro bay, xỉ than,… kết dính bằng lực ép hoặc rung ép. Đây là vật liệu có độ bền cao, chịu lực tốt và thân thiện với môi trường.
Gạch không nung nổi bật với khả năng cách nhiệt, cách âm hiệu quả, giúp không gian luôn thoáng mát và yên tĩnh. Đặc biệt, loại gạch này có tính chống cháy và thoát ẩm tốt, đảm bảo độ bền cho công trình. Hơn thế nữa, do không trải qua quá trình nung ở nhiệt độ cao, gạch không nung giúp tiết kiệm nguyên liệu, giảm thiểu tác động đến môi trường, góp phần bảo vệ hệ sinh thái và khí hậu xung quanh. Gạch không nung được sử dụng rộng rãi trong nhiều công trình từ nhà ở dân dụng đến các dự án quy mô lớn như Keangnam Hanoi Landmark Tower, Ecopark, sân vận động Mỹ Đình,…
2.4 Sơn sinh thái
Sơn sinh thái (hay còn gọi là sơn sạch, sơn công nghệ xanh) là loại sơn được sản xuất từ nguồn nguyên liệu thân thiện với môi trường, không chứa hóa chất độc hại và có hàm lượng hợp chất hữu cơ bay hơi (VOC) rất thấp. Đây là dòng sơn hướng đến sự an toàn cho sức khỏe con người và góp phần bảo vệ môi trường.
Sơn sinh thái là một trong những vật liệu xây dựng xanh nhờ không chứa hóa chất độc hại như Apeo, phoóc môn, kim loại nặng, đảm bảo an toàn cho sức khỏe. Công nghệ sản xuất giúp giảm mùi hóa chất, hạn chế khí thải độc hại. Ngoài ra, sơn có khả năng tương tác với chất kiềm, tăng độ bền công trình và một số dòng còn giúp chống bức xạ, sóng điện từ, bảo vệ không gian sống. Sơn sinh thái ngày càng được ứng dụng rộng rãi trong nhiều công trình như nhà ở dân dụng, công trình cao cấp và khu công nghiệp…
2.5 Tre
Tre là một loại vật liệu tự nhiên có nguồn gốc từ cây họ Hòa thảo, được sử dụng phổ biến trong xây dựng từ lâu đời. Với đặc tính nhẹ, bền, linh hoạt và có giá trị thẩm mỹ cao, tre đang dần trở thành một giải pháp thay thế thân thiện với môi trường trong ngành xây dựng hiện đại.
Những công trình sử dụng tre trong xây dựng không chỉ gợi lên vẻ đẹp mộc mạc, gần gũi mà còn tạo điểm nhấn đầy cuốn hút. So với gỗ, tre có khả năng hấp thụ CO2 vượt trội, góp phần giảm thiểu khí thải và bảo vệ môi trường. Đặc biệt, chu kỳ sinh trưởng của tre khá ngắn, chỉ mất khoảng 3-5 năm là có thể khai thác, giúp đảm bảo nguồn nguyên liệu dồi dào mà không lo cạn kiệt.
2.6 Hempcrete
Hempcrete là một loại vật liệu xây dựng sinh học được tạo ra từ sợi cây gai dầu kết hợp với vôi hoặc xi măng bùn, mang đến độ bền cao và thân thiện với môi trường. Với trọng lượng nhẹ nhưng khả năng cách nhiệt, cách âm tốt, hempcrete có thể dễ dàng tích hợp vào các công trình theo phương pháp xây dựng truyền thống. Tương tự bê tông thông thường, loại vật liệu này có thể được đổ trực tiếp tại chỗ hoặc đúc sẵn thành các khối và tấm, giúp tối ưu hóa quá trình thi công.
Những công trình sử dụng bê tông gai dầu không chỉ đảm bảo hiệu suất năng lượng vượt trội mà còn giúp cải thiện chất lượng không khí trong nhà, tạo ra không gian sống trong lành và an toàn. Khi ngành công nghiệp gai dầu ngày càng mở rộng, loại vật liệu này hứa hẹn sẽ trở nên phổ biến hơn nhờ chi phí hợp lý và nguồn cung dồi dào. Điều này khiến bê tông gai dầu trở thành lựa chọn đầy tiềm năng cho những công trình thân thiện với môi trường, đáp ứng nhu cầu xây dựng bền vững trong tương lai.
2.7 Terrazzo
Terrazzo là một loại vật liệu tổng hợp được tạo thành từ đá cẩm thạch, đá granite, thạch anh, thủy tinh cùng nhiều thành phần khác, mang lại tính thẩm mỹ và độ bền vượt trội. Nhờ khả năng tái sử dụng nguyên liệu thô và độ bền cao, terrazzo trở thành vật liệu xây dựng xanh lý tưởng cho các công trình hướng đến sự bền vững, thường được ứng dụng trong sàn nhà, mặt bàn và cầu thang.
Cấu tạo của terrazzo bao gồm cốt liệu tự nhiên kết hợp với vật liệu tái chế như thủy tinh, nhựa, cùng chất kết dính xi măng hoặc epoxy, giúp tối ưu hóa tính thân thiện với môi trường. Với tỷ lệ chất kết dính chỉ chiếm khoảng 25-30% tổng thể tích, terrazzo giúp giảm thiểu tác động đến môi trường và là lựa chọn phù hợp cho các công trình xanh, nhờ mức tiêu thụ năng lượng sản xuất thấp và khả năng tái chế hiệu quả.
2.8 Kiện rơm
Kiện rơm là một nguồn tài nguyên tái tạo mang lại giải pháp cách nhiệt hiệu quả cho các công trình xây dựng. Nhờ khả năng giữ nhiệt vượt trội, chúng giúp giảm tiêu thụ năng lượng và có thể kết hợp hoàn hảo với thiết kế năng lượng mặt trời thụ động. Việc sử dụng kiện rơm trong xây dựng hạn chế sự phụ thuộc vào vật liệu cách nhiệt nhân tạo, góp phần nâng cao hiệu suất năng lượng của công trình.
Khi được xử lý đúng cách để chống ẩm và bịt kín, kết cấu kiện rơm có độ bền cao, khả năng cách âm tốt và đặc biệt có khả năng chống cháy. Phương pháp này tận dụng nguồn phụ phẩm nông nghiệp, giúp giảm thiểu chất thải và đồng thời cô lập carbon, mang lại lợi ích đáng kể cho môi trường.
2.9 Ngói năng lượng mặt trời
Ngói năng lượng mặt trời mang đến giải pháp tinh tế giúp tích hợp công nghệ tái tạo vào kiến trúc mà không làm mất đi vẻ đẹp tổng thể của công trình. Được thiết kế giống với ngói lợp truyền thống, các tấm quang điện này cung cấp nguồn điện sạch, hài hòa với thiết kế mái nhà, tạo nên sự kết hợp hoàn hảo giữa công nghệ và thẩm mỹ.
Việc tận dụng nguồn năng lượng mặt trời giúp các tòa nhà giảm phụ thuộc vào điện lưới, cắt giảm chi phí năng lượng và nâng cao hiệu quả sử dụng điện. Đồng thời, ngói lợp năng lượng mặt trời đóng vai trò quan trọng trong quá trình chuyển đổi sang hệ thống năng lượng xanh, góp phần xây dựng một tương lai bền vững hơn.
2.10 Tấm lợp sinh thái
Tấm lợp sinh thái là giải pháp lợp mái hiện đại, được sản xuất từ nguyên liệu tái chế thân thiện với môi trường. Với thiết kế dạng sóng, trọng lượng siêu nhẹ và màu sắc mô phỏng ngói truyền thống, sản phẩm này mang lại tính thẩm mỹ, đáp ứng nhu cầu sử dụng bền vững. Đặc biệt, tấm lợp sinh thái có khả năng chống ăn mòn bởi muối biển, hóa chất, kiềm và amoniac, đồng thời hạn chế tiếng ồn khi trời mưa, mang lại không gian yên tĩnh và thoải mái.
Còn được gọi là ngói sinh thái hay tôn sinh thái (Ecological Roofing Sheet), sản phẩm này nổi bật với khả năng cách âm hiệu quả. Tại Anh Quốc, tấm lợp Onduline đã được ứng dụng để giảm tiếng ồn giao thông bằng cách dựng thành các bức tường dọc theo xa lộ, mang lại hiệu suất tương đương với tường bê-tông. Bên cạnh đó, các thử nghiệm tại Mỹ và Anh đã chứng minh tấm lợp Onduline có thể chịu được điều kiện thời tiết khắc nghiệt, bao gồm bão biển và động đất với sức gió giật lên đến 192 km/h, khẳng định độ bền vượt trội của sản phẩm.
3. Vì sao vật liệu xây dựng xanh đang là xu hướng của tương lai?
Sự phát triển của vật liệu xây dựng xanh đáp ứng nhu cầu bảo vệ môi trường và mang lại nhiều lợi ích thiết thực:
- Giảm phát thải khí CO2: Giúp hạn chế hiệu ứng nhà kính và biến đổi khí hậu.
- Tiết kiệm tài nguyên thiên nhiên: Hạn chế khai thác gỗ, đất sét và khoáng sản.
- Cải thiện sức khỏe con người: Vật liệu không chứa hóa chất độc hại giúp không gian sống an toàn hơn.
- Tối ưu chi phí vận hành: Tiết kiệm điện, nước và bảo trì công trình về lâu dài.
Vật liệu xây dựng xanh đang dần trở thành xu hướng tất yếu trong ngành xây dựng nhờ những lợi ích vượt trội về kinh tế và môi trường. Việc ứng dụng các vật liệu bền vững giúp bảo vệ hành tinh, mang đến không gian sống lành mạnh và tiết kiệm chi phí cho con người. Nếu bạn đang tìm kiếm giải pháp xây dựng thân thiện với môi trường, đừng ngần ngại liên hệ với SCG VLXD qua các kênh sau :
- HOTLINE: 1900.57.57.51
- EMAIL: [email protected]
- Fanpage: https://www.facebook.com/SCGBrandVietnam
