Việt Nam đang bước vào giai đoạn quan trọng trong hành trình phát triển bền vững ngành xây dựng, khi các chính sách về năng lượng và môi trường ngày càng được siết chặt. Mới đây, Quốc hội đã thông qua quy định bắt buộc dán nhãn năng lượng đối với phương tiện, thiết bị và vật liệu xây dựng, bao gồm cả các sản phẩm phân phối qua nền tảng thương mại điện tử. Đây là một tín hiệu rõ ràng cho thấy: các vật liệu xây dựng trong tương lai sẽ cần minh bạch hơn về hiệu suất năng lượng và tác động môi trường xuyên suốt vòng đời sản phẩm.
Lộ trình dán nhãn năng lượng cho vật liệu xây dựng
Theo quy định, từ ngày 1/1/2026, việc dán nhãn năng lượng sẽ áp dụng bắt buộc với các sản phẩm vật liệu xây dựng có tiêu thụ điện năng trong quá trình sản xuất hoặc ảnh hưởng lớn đến hiệu suất năng lượng công trình, như: clinker, xi măng, kính Low-E, vật liệu cách nhiệt, gạch nung, thép xây dựng…
Quá trình triển khai được chia thành 4 giai đoạn rõ ràng:
- 2021–2023: Tập trung nghiên cứu và xây dựng tiêu chuẩn đánh giá hiệu suất năng lượng cho các loại vật liệu như gạch bê tông khí chưng áp (AAC), tấm tường panel, vật liệu cách nhiệt, vật liệu kính…
- 2023–2025: Triển khai thí điểm dán nhãn năng lượng cho một số nhóm vật liệu tại các công trình công cộng và công trình xanh, đồng thời kết hợp cùng các chứng nhận về sử dụng năng lượng hiệu quả.
- 2025–2030: Áp dụng bắt buộc với các vật liệu tiêu thụ nhiều điện năng trong sản xuất hoặc ảnh hưởng đến tiêu hao năng lượng công trình. Song song là việc tích hợp với các hệ thống đánh giá công trình xanh như LOTUS, EDGE, LEED.
- Sau 2030: Mở rộng phạm vi áp dụng với toàn bộ vật liệu xây dựng được sử dụng trong các công trình có vốn nhà nước hoặc công trình dân dụng cấp I trở lên. Việc kiểm tra, giám sát và quản lý thị trường sẽ được đẩy mạnh song hành.
Dán nhãn năng lượng – Từ xu hướng thành tiêu chuẩn bắt buộc
Không chỉ là yêu cầu pháp lý, việc dán nhãn năng lượng sẽ trở thành điều kiện tiên quyết để vật liệu xây dựng được sử dụng trong các công trình hiện đại và bền vững. Nhãn năng lượng giúp người tiêu dùng nhận diện dễ dàng vật liệu tiết kiệm năng lượng, thúc đẩy quá trình sản xuất xanh, đồng thời góp phần nâng cao chất lượng công trình và giảm phát thải CO₂ – một trong những mục tiêu trọng tâm trong chiến lược tăng trưởng xanh quốc gia.
Với doanh nghiệp sản xuất vật liệu xây dựng, đây là thời điểm cần thiết để đầu tư cải tiến công nghệ, tối ưu vòng đời sản phẩm và hoàn thiện các hồ sơ môi trường – qua đó mở rộng cơ hội tham gia vào chuỗi cung ứng xanh, đặc biệt trong đấu thầu công trình công và xuất khẩu.
Dán nhãn năng lượng vật liệu xây dựng – Doanh nghiệp, nhà thầu và chủ nhà cần chuẩn bị gì?
Với điều luật sửa đổi sẽ có hiệu lực từ ngày 1/1/2026 trên, đó là tín hiệu rõ ràng cho thấy: vật liệu “xanh”, đạt chứng nhận môi trường và hiệu suất năng lượng sẽ trở thành tiêu chuẩn bắt buộc trong xây dựng. Vậy các bên liên quan trong chuỗi xây dựng – từ doanh nghiệp, nhà thầu đến chủ nhà – cần làm gì để thích nghi và đón đầu xu thế này?
Với vai trò là người quyết định vật liệu trong công trình, các nhà thầu và chủ đầu tư cần sớm làm quen với việc đưa yếu tố “hiệu suất năng lượng” và “nhãn xanh” vào tiêu chí lựa chọn vật tư. Một trong những bước đi quan trọng nhất chính là lựa chọn vật liệu xây dựng đã đạt chứng nhận môi trường và có nhãn năng lượng rõ ràng.
Điều này mang lại nhiều lợi ích:
- Dễ dàng đáp ứng quy định pháp lý khi chính sách có hiệu lực.
- Nâng điểm trong các tiêu chuẩn công trình xanh như LOTUS, LEED, EDGE.
- Tối ưu vận hành công trình, giảm chi phí sử dụng năng lượng.
- Tạo lợi thế trong đấu thầu các dự án nhà nước hoặc dự án hướng đến phát triển bền vững.
Đặc biệt, việc lựa chọn sớm những vật liệu đã có chứng nhận môi trường sẽ là bước đệm quan trọng, giúp doanh nghiệp, chủ đầu tư và nhà thầu dễ dàng thích ứng khi các thông tư hướng dẫn và quy định về dán nhãn năng lượng chính thức được triển khai trong thời gian tới. Đây là cách đi trước đón đầu để giảm thiểu rủi ro, tránh bị động khi chính sách chuyển sang giai đoạn bắt buộc áp dụng trên diện rộng.
SCG – Tiên phong trong hành trình xây dựng xanh tại Việt Nam, sẵn sàng trong lộ trình dán nhãn năng lượng
Là một trong những tập đoàn hàng đầu ASEAN về vật liệu xây dựng bền vững, SCG tự hào là doanh nghiệp tiên phong tại Việt Nam đạt chứng nhận EPD Quốc tế (Environmental Product Declaration) cho toàn bộ các dòng sản phẩm xi măng.
EPD là tuyên bố minh bạch về tác động môi trường của sản phẩm, được xây dựng dựa trên đánh giá vòng đời sản phẩm từ khai thác nguyên liệu, sản xuất, sử dụng đến tái chế. Đây là công cụ quan trọng trong việc thực hiện các chính sách dán nhãn năng lượng mà Chính phủ Việt Nam đang thúc đẩy.
Danh mục xi măng SCG đạt chứng nhận EPD Quốc tế
- Xi măng SCG Low Carbon PCB40
- Xi măng Sông Gianh PCB40/ PC40/ CLC
- Xi măng STARMAX PCB40
- Xi măng SCG Portland (OPC) Type I, II
- Xi măng SCG Hydraulic (PCC) EXP
- Xi măng SCG PCB50 – Bulk
- Xi măng SCG PCB40 CLC – Bulk
Tất cả các sản phẩm trên không chỉ đạt chứng nhận EPD mà còn đáp ứng tiêu chuẩn quốc tế BSEN (Anh, EU) và ASTM (Mỹ, Canada), sẵn sàng phục vụ cả thị trường trong nước và xuất khẩu.
Bên cạnh các sản phẩm xi măng, SCG VLXD còn mở rộng dấu ấn xanh bằng việc đạt chứng nhận EPD quốc tế cho các sản phẩm tấm xi măng SCG Smartboard và SCG Smartwood, đáp ứng trọn vẹn các tiêu chuẩn khắt khe về đánh giá vòng đời sản phẩm (LCA) và tính minh bạch trong công bố tác động môi trường.
Tấm xi măng SCG Smartboard & SCG Smartwood:
- SCG Smartboard (tấm lót sàn, vách, trần, mái…)
- SCG Smartboard Tapered Edge
- SCG C-CHANNEL
- SCG Smartwood Wood Plank (tấm giả gỗ ốp ngoài trời, ốp tường)
- SCG Smartwood Wood Substitute
- SCG WOOD-D
- SCG DECAAR
- SCG MODEENA & MODISH
Khi chính sách bắt buộc dán nhãn năng lượng chính thức có hiệu lực, SCG với nền tảng xanh vững chắc, minh bạch về vòng đời sản phẩm và cam kết phát triển bền vững sẽ là một trong những đơn vị dẫn đầu trong quá trình thực thi. Chứng nhận EPD chính là bước đệm để các sản phẩm vật liệu xây dựng, công trình,… sẵn sàng triển khai các thông tư, nghị định mới của Quốc hội, góp phần hiện thực hóa mục tiêu công trình xanh, giảm phát thải quốc gia và xây dựng tương lai bền vững cho Việt Nam.
